11 | Van hei naar bos- en landbouwgrond

In de eerste helft van de 19de eeuw bestaat 1/3de van het Geels grondgebied uit heide en vage gronden. De hogere overheid was zeer bezorgd over het sterk gedaalde bosbestand. In de Netevallei waren de lagergelegen gronden moerassig en alleen geschikt voor broekbossen met vooral els, wilg en es. Op de drogere plaatsen waren de meeste bomen in de loop der eeuwen gekapt. Er ontstonden uitgestrekte heidelandschappen die begraasd werden door voornamelijk schapen. Bomen maakten weinig kans om in deze heidegebieden door te groeien.

Overzicht heidegebieden in Winkelomheide

De meeste van deze woeste gronden zijn eigendom van de gemeente: de ‘gemene’ gronden. Vandaar komt ook de naam Gemeenteheide, een parallelle straat met de Winkelomseheide.

 

De jonge Belgische staat tracht vanaf het midden van de 19de eeuw de economische waarde van deze woeste gronden te verbeteren. De hogere overheid moedigt de gemeenten aan om deze gronden te verkopen zodat nieuwe eigenaars de gronden omvormen tot landbouwgrond of dennenbossen. De gemeente Geel verkavelt de Winkelomse- en de Eindhoutseheide in grote stukken en verkoopt ze tegen spotprijzen.

 

Ook de Gasthuiszusters van Geel kopen een groot stuk heide dat behoort tot de Eynthoutsche Heyde of ook wel de Zevenheerdsgangenheide noemt. De zusters willen de grond ontginnen en wensen er één of meerdere boerderijen te bouwen. Vanaf toen noemt dat gebied de Gasthuis Heide. Een boerderij van de Gasthuiszusters zou de Gasthuishoeve in de Djepstraat zijn (nu advocatenkantoor).

 

Deze militaire stafkaart uit 1897 geeft een mooie opsomming van de verschillende heidegebieden. Vertrekkende van de splitsing Zittaart, Wilders en Winkelomheide zijn er opeenvolgend richting de Hei:

  1. de Manes Heide,
  2. de Gasthuis Heide,
  3. de Winkelomsche Heide
  4. de Heezemer Heide

ℹ️ De verschillende heidegebieden eind 19de eeuw op een militaire stafkaart

Foto: uit de collectie van René Veraghtert

De Plezante Heiknuiterswandeling is een initiatief van vzw Ontmoetingscentrum Winkelomheide met de steun van Burgerbudget Stad Geel.

Contact

plezante@heiknuiterswandeling.be

Volg ons op Facebook